Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο
Anti-Fraud Knowledge Centre

Διασυνοριακή έρευνα σχετικά με έργο καινοτομίας

Κόκκινη/-ες σημαία/-ες

Οι ενδείξεις και τα προειδοποιητικά σήματα απάτης που ήγειραν την υποψία ήταν τα εξής:                                                                          

  1. Οι συναλλαγές μεταξύ των συνδεδεμένων εταιρειών (μητρική και θυγατρική εταιρεία) αποτέλεσαν πηγή ανησυχίας.
  2. Πολύπλοκη αλυσίδα εφοδιασμού για το έργο, στην οποία συμμετείχαν φορείς από διάφορα κράτη μέλη της ΕΕ και από τρίτες χώρες.

Περιγραφή της μεθόδου απάτης

Η καινοτόμος γραμμή παραγωγής παραδόθηκε στη δικαιούχο εταιρεία από τη μητρική της εταιρεία, με έδρα σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ, η οποία επιλέχθηκε μέσω διαγωνισμού. Η αλυσίδα εφοδιασμού για τα κύρια συστατικά στοιχεία της γραμμής παραγωγής ήταν πολύπλοκη. Τα κύρια συστατικά στοιχεία της γραμμής, που παράχθηκαν από διαφορετικές ευρωπαϊκές εταιρείες, παρασχέθηκαν από υπεργολάβο εγκατεστημένο εκτός της ΕΕ, ο οποίος ανήκει στον ίδιο όμιλο με τη μητρική εταιρεία.

Ο διαγωνισμός μέσω του οποίου ο δικαιούχος ανέθεσε τη σύμβαση στη μητρική του εταιρεία είχε αποτελέσει αντικείμενο χειραγώγησης. Το πεδίο εφαρμογής της ανταγωνιστικής διαδικασίας διευρύνθηκε παράνομα και η σύμβαση ανατέθηκε στη μητρική εταιρεία χωρίς πραγματική διαδικασία διαγωνισμού.

Η αγορά ορισμένων συστατικών στοιχείων της γραμμής παραγωγής είχε ήδη ξεκινήσει πριν από την επίσημη έναρξη του έργου και πριν από τον διαγωνισμό για την επιλογή του προμηθευτή της γραμμής παραγωγής. Η τιμή ορισμένων συστατικών στοιχείων αυξήθηκε κατά περίπου 70 % σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού. Η OLAF αποκάλυψε επίσης στενούς προσωπικούς και επιχειρησιακούς δεσμούς μεταξύ των εταιρειών.

Πώς εντοπίστηκε η απάτη

Η OLAF ανακάλυψε τις παρατυπίες, μεταξύ των οποίων και δόλιες δραστηριότητες, οι οποίες σημειώθηκαν σε διάφορα στάδια: πριν από την επίσημη έναρξη του έργου και κατά τη διάρκεια της υλοποίησης του έργου. Η OLAF διεξήγαγε έρευνες σε 4 διαφορετικά κράτη μέλη της ΕΕ. Χάρη στις έρευνες αυτές, αποκαλύφθηκε ότι ο διαγωνισμός μέσω του οποίου ο δικαιούχος ανέθεσε τη σύμβαση στη μητρική του εταιρεία είχε αποτελέσει αντικείμενο χειραγώγησης. Κατά τη διάρκεια της διασυνοριακής έρευνας, η OLAF διεξήγαγε ανεξάρτητα τις δραστηριότητές της και συνεργάστηκε με διάφορες εθνικές αρχές, οι οποίες παρείχαν συνδρομή, πληροφορίες και έγγραφα.

Η OLAF ολοκλήρωσε τις έρευνές της με οικονομικές συστάσεις προς τη Γενική Διεύθυνση Περιφερειακής Πολιτικής και Αστικής Ανάπτυξης (ΓΔ REGIO) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για ανάκτηση ολόκληρου του ποσού της ενωσιακής συγχρηματοδότησης (8 εκατ. ευρώ), καθώς και με δικαστική σύσταση προς τις εθνικές εισαγγελικές αρχές της χώρας X, όπου βασιζόταν η γραμμή παραγωγής, για κίνηση δικαστικών διαδικασιών σε σχέση με τις δόλιες δραστηριότητες. Οι διαδικασίες αυτές βρίσκονται σε εξέλιξη.

Δυσκολίες που προέκυψαν

Στην παρούσα υπόθεση απάτης, η OLAF αντιμετώπισε δυσκολίες όσον αφορά την πρόσβαση σε έγγραφα.

Αδυναμίες που εντοπίστηκαν

Η OLAF έκρινε ότι οι εθνικοί έλεγχοι δεν ήταν επαρκείς ώστε να εμποδίσουν τη μητρική εταιρεία να υποβάλει προσφορά και να κερδίσει τη σύμβαση. Επιπλέον, δεν υπήρξε έλεγχος όσον αφορά την αύξηση της τιμής των συστατικών στοιχείων που χρησιμοποιήθηκαν στο έργο, ούτε μηχανισμός που να εμποδίσει την αγορά ορισμένων συστατικών στοιχείων της γραμμής παραγωγής προτού λάβει χώρα ο διαγωνισμός για την επιλογή του προμηθευτή.

Ακολούθως τέθηκαν σε εφαρμογή προληπτικά μέτρα με σκοπό τον περιορισμό του κινδύνου απάτης. Ειδικότερα, τροποποιήθηκε η εθνική νομοθεσία για την ίδρυση του εθνικού οργανισμού οικονομικής ανάπτυξης της χώρας Χ, στην οποία επρόκειτο να κατασκευαστεί η γραμμή παραγωγής, προκειμένου να απαγορευτεί η αγορά αγαθών και υπηρεσιών από συνδεδεμένη εταιρεία. Η απαγόρευση αφορά κεφαλαιακούς και προσωπικούς δεσμούς μεταξύ του δικαιούχου και του αναδόχου του, όπως η κατοχή μεριδίων ή τουλάχιστον 5 % των μετοχών και η άσκηση καθηκόντων μέλους του εποπτικού ή διαχειριστικού οργάνου.

26 ΜΑΡΤΊΟΥ 2021
Cross border investigation EL