Transgraniczne dochodzenie w sprawie projektu dotyczącego innowacji

Opis

Beneficjent z państwa X otrzymał współfinansowanie UE na stworzenie innowacyjnej linii produkcyjnej. Linię produkcyjną dostarczyła przedsiębiorstwu beneficjenta jego jednostka dominująca z siedzibą w państwie Y (innym państwie członkowskim UE), którą wybrano w drodze postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Główne elementy innowacyjnej linii produkcyjnej, wyprodukowane przez różne przedsiębiorstwa europejskie, dostarczył podwykonawca z siedzibą w państwie Z (poza UE), należący do tej samej grupy co jednostka dominująca z państwa Y.

Przedmiotowe fundusze ESI

Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR)

Rodzaj nieprawidłowości

Wykryto następujące nieprawidłowości:

Manipulacja przetargiem
Konflikt interesów
Przedwczesne rozpoczęcie realizacji projektu
Niespójności związane z rzeczywistymi kosztami projektu

Mechanizm sprawozdawczy

OLAF otrzymywał informacje za pośrednictwem własnych kanałów komunikacji.

Sprawozdawczość w ramach systemu zarządzania nieprawidłowościami

Tak

Cross border investigation on innovation project

Znaki ostrzegawcze

Wskaźniki nadużyć finansowych oraz sygnały, które wzbudziły podejrzenia, były następujące:

Zastrzeżenia budziły transakcje między przedsiębiorstwami powiązanymi (jednostką dominującą i zależną).
Złożony łańcuch dostaw w przypadku tego projektu, obejmujący podmioty z kilku różnych państw członkowskich UE i państw spoza UE.

Opis schematu nadużycia finansowego

Innowacyjną linię produkcyjną dostarczyła przedsiębiorstwu beneficjenta jego jednostka dominująca z innego państwa członkowskiego UE, którą wybrano w drodze przetargu. Łańcuch dostaw głównych elementów linii produkcyjnej był złożony. Główne elementy linii, wyprodukowane przez różne przedsiębiorstwa europejskie, dostarczył podwykonawca z siedzibą poza UE, należący do tej samej grupy co jednostka dominująca.

Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego, w ramach którego beneficjent udzielił zamówienia swojej jednostce dominującej, było przedmiotem manipulacji. Bezprawnie rozszerzono zakres przetargu konkurencyjnego i udzielono jednostce dominującej zamówienia bez przeprowadzenia rzeczywistego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.

Zakup niektórych elementów linii produkcyjnej rozpoczął się już przed oficjalnym rozpoczęciem projektu i przed rozpoczęciem przetargu na wybór dostawcy linii produkcyjnej. Cena niektórych elementów wzrosła o około 70% w ramach całego łańcucha dostaw. OLAF ujawnił również bliskie powiązania osobiste i operacyjne między przedsiębiorstwami.

Sposób wykrycia nadużycia finansowego

OLAF wykrył nieprawidłowości, w tym nieuczciwe zachowania, które miały miejsce na różnych etapach: przed oficjalnym rozpoczęciem projektu i w trakcie jego realizacji. OLAF przeprowadził działania dochodzeniowe w 4 różnych państwach członkowskich UE. Dzięki tym dochodzeniom odkryto, że przetarg, w ramach którego beneficjent udzielił zamówienia swojej jednostce dominującej, był przedmiotem manipulacji. W trakcie dochodzenia transgranicznego OLAF wykonywał swoje działania niezależnie i współpracował z różnymi organami krajowymi, które zapewniały wsparcie, informacje i dokumentację.

OLAF po zakończeniu dochodzenia wydał zalecenia finansowe dla Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej Komisji Europejskiej (DG REGIO) zmierzające do odzyskania pełnej kwoty 8 mln EUR współfinansowania UE oraz wystosował zalecenie do krajowej prokuratury w państwie X, w którym znajduje się linia produkcyjna, by wszcząć postępowanie sądowe w związku z nieuczciwymi zachowaniami. Postępowanie wciąż trwa.

Napotkane trudności

W ramach powyższej sprawy dotyczącej nadużycia finansowego OLAF napotkał trudności w uzyskaniu dokumentacji.

Zidentyfikowane uchybienia

OLAF uznał, że kontrole krajowe są niewystarczające, aby uniemożliwić jednostce dominującej złożenie oferty i wygranie przetargu. Ponadto nie było kontroli w związku ze wzrostem cen elementów wykorzystywanych w projekcie ani też nie istniał żaden mechanizm zapobiegający zakupowi niektórych elementów linii produkcyjnej przed przeprowadzeniem przetargu w celu wyboru dostawcy.

W rezultacie wprowadzono środki zapobiegawcze w celu ograniczenia ryzyka nadużycia finansowego. W szczególności zmieniono krajowe ustawodawstwo ustanawiające krajową agencję rozwoju gospodarczego państwa X, w którym miała powstać linia produkcyjna, wprowadzając zakaz zakupu towarów i usług od przedsiębiorstwa powiązanego. Zakaz ten dotyczy powiązań kapitałowych i osobistych pomiędzy beneficjentem a jego wykonawcą, takich jak posiadanie udziałów lub co najmniej 5% akcji oraz pełnienie funkcji członka organu nadzorczego lub zarządzającego.

26 MARCA 2021

Cross border investigation PL