W związku z zarzutami dotyczącymi nadużycia finansowego darczyńcy grantów EOG i grantów norweskich (tj. Ministerstwa Spraw Zagranicznych Islandii, Liechtensteinu i Norwegii) zwrócili się do Biura Mechanizmów Finansowych o rozpoczęcie audytów ex post projektu. Biuro Mechanizmów Finansowych zleciło przeprowadzenie powyższych audytów firmie audytorskiej.
Zakres pierwszego audytu ex post był trojaki, tj. obejmował audyt finansowy, audyt zamówienia publicznego oraz audyt systemów kontroli związanych z kontrolą finansową. Główne dokonane ustalenia były następujące:
- Rozbieżności między zgłoszonymi i rzeczywistymi wynikami projektu. Promotor projektu nie osiągnął wskaźników projektu i zgłosił do centrum koordynacji nieprawidłowe informacje. Ponadto modyfikacji dotyczącej kortów tenisowych nie uwzględniono w planie wdrażania projektu i można uznać ją za niedozwoloną modyfikację projektu.
- Brakujące dokumenty w dokumentacji zamówienia publicznego oraz dokumenty nieujawnione audytorom. Wnioski nie zawierały wszystkich formalnych dokumentów wymaganych na podstawie specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Ponadto zestawienie kosztów materiałów dołączone do umowy Oferenta 1 było dokładnie takie samo jak kosztorys sporządzony przez Oferenta 2 na potrzeby postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, tj. w poszczególnych pozycjach podano dokładnie takie same ceny. Zakup części sprzętu również wskazywał na zawyżanie cen.
- Po sprawdzeniu większych lub nietypowych transakcji na rachunkach bankowych promotora projektu, w wyniku audytu stwierdzono, że wiele transakcji promotora projektu jest dokonywane w gotówce – np. wypłata gotówki, płatność gotówką, wpłata gotówki. Bez dostępu do odpowiednich rachunków nie jest możliwe określenie celu takiej wypłaty gotówki.
Wspomniany pierwszy audyt połączono z drugim audytem uzupełniającym, w ramach którego Biuro Mechanizmów Finansowych zwróciło się o poświęcenie większej uwagi ustaleniom dotyczącym zamówienia publicznego na roboty budowlane, kontroli technicznej obiektów sportowych oraz płatności gotówkowych. Dodatkowe dokonane ustalenia dotyczyły następujących kwestii:
- Budowa kortów tenisowych i boiska do piłki nożnej była pod względem ilościowym (tj. wielkość kortów i boiska) i jakościowym (tj. rodzaj użytych materiałów i zakupionego sprzętu) niezgodna z umową o realizację projektu.
- Dokumentacji zamówienia publicznego nie opracowano zgodnie z dokumentacją projektową, umowy o wykonanie robót budowlanych nie zawarto zgodnie z dokumentacją projektową, umowa o wykonanie robót budowlanych i stan faktyczny robót nie są zgodne z pozwoleniem na budowę, a okres gwarancji umownej był krótszy niż wymagany przez prawo krajowe.
- Sfałszowano wyciąg z rachunku bankowego potwierdzający przelew w wysokości ponad 60 000 EUR z rachunku bankowego projektu na rachunek bankowy zakontraktowanego wykonawcy. Kwotę podaną na wyciągu bankowym wypłacono z rachunku projektu w gotówce. W związku z tym wszczęte zostało równoległe dochodzenie przez urząd ds. przeciwdziałania korupcji w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych.
Z uwagi na nieuczciwe zachowania i wagę nieprawidłowości wykrytych w trakcie dwóch wspomnianych audytów ex post darczyńcy postanowili zakończyć projekt i odzyskać całą kwotę grantu na projekt (668 184 EUR). Na podstawie tej sprawy podjęto działania następcze:
- Nasilono kontrole weryfikacyjne nad projektami, z większym naciskiem na weryfikację realnie poniesionych kosztów.
- Do wszystkich umów o granty z beneficjentami włączono klauzulę o zaostrzonej kontroli. Oznacza to, że wszyscy beneficjenci mają umowny obowiązek zapewnić, aby każdy organ kontrolny miał dostęp do całej dokumentacji dostawców, w tym do ewidencji księgowej.
- Na Słowacji przeprowadzono kontrolę zamówień publicznych w przypadku projektów współfinansowanych w ramach Mechanizmów Finansowych na lata 2004–2009.
- Ulepszono systemy zarządzania i kontroli w odniesieniu do kolejnych mechanizmów finansowych na lata 2009–2014, koncentrując się na weryfikacjach finansowych i udzielaniu zamówień.
|