sieć AFCOS

Zgodnie z rozporządzeniem nr 883/2013[1] dotyczącym dochodzeń prowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF), każde państwo członkowskie (PC) musi wyznaczyć służbę koordynującą zwalczanie nadużyć finansowych (AFCOS) w celu ułatwienia skutecznej współpracy i wymiany informacji, w tym informacji o charakterze operacyjnym, z OLAF-em. Zgodnie z tym rozporządzeniem, duńskie Ministerstwo Finansów zostało wyznaczone jako AFCOS dla Danii. Aby jeszcze bardziej ułatwić koordynację pomiędzy duńskimi instytucjami zarządzającymi (IZ), utworzono sieć AFCOS.

Jeszcze przed utworzeniem sieci różne IZ w Danii ściśle ze sobą współpracowały. Ideą sieci AFCOS było oparcie się na istniejącej nieformalnej współpracy i sformalizowanie wymiany pomiędzy duńskimi IZ. Sieć zapewnia również, że informacje pochodzące z OLAF-u i przeznaczone dla niego są rozpowszechniane za pośrednictwem AFCOS-u jako pojedynczego punktu dostępu. Kolejnym celem sieci AFCOS jest gromadzenie informacji o funduszach unijnych, polityce i najlepszych praktykach oraz dzielenie się tymi informacjami w ramach całej sieci.

Ministerstwo Finansów pełni rolę koordynatora i organizuje spotkania sieci.

Na sieć AFCOS składają się następujące organy:

• duńska Agencja Rolna podlegająca Ministerstwu Środowiska i Żywności;
• duńska Agencja Rybołówstwa podlegająca Ministerstwu Środowiska i Żywności;
• duński Urząd ds. Przedsiębiorczości podlegający Ministerstwu Przedsiębiorczości;
• duńska Agencja Celna podlegająca duńskiemu Ministerstwu Podatków;
• duński prokurator krajowy ds. poważnej przestępczości gospodarczej i międzynarodowej (SOIK) w ramach Ministerstwa Sprawiedliwości; oraz
• Centrum ds. Klimatu, Gospodarki Ekologicznej i UE w Ministerstwie Finansów (punkt kontaktowy dla koordynacji OLAF-u i duńskiego AFCOS-u).

Każdy organ jest reprezentowany przez jedną osobę podczas spotkań sieci, co oznacza, że spotkania odbywają się z udziałem sześciu osób.

Uczestnicy sieci spotykają się maksymalnie trzy razy do roku, tj. w styczniu, maju i październiku. Omawiają oni konkretne tematy (np. ryzyko podwójnego założenia) przedstawione przez agencje, dzielą się doświadczeniami (np. na temat wykrytych przypadków lub zastosowanych narzędzi) oraz omawiają najlepsze praktyki.

W celu sformalizowania sieci opracowano podręcznik. Opisano w nim szczegółowo podstawy prawne, współpracę i mechanizmy organizacyjne w ramach sieci oraz sporządzono plany działania dla każdego członka dotyczące środków zwalczania nadużyć finansowych. Ma następującą strukturę:

• Unijne i krajowe ramy prawne odnoszące się do AFCOS
• Organizacja i współpraca w ramach sieci ACFOS
  • Role i obowiązki uczestników sieci
  • Umowy o współpracy między organami w sieci
  • Praktyka przekazywania prokuratorowi generalnemu spraw dotyczących nadużyć w zakresie funduszy UE
• Współpraca z OLAF
  • Opis organizacji OLAF-u, w tym Komitetu Doradczego ds. Koordynacji Zwalczania Nadużyć Finansowych (COCOLAF)
  • Opis grup COCOLAF, w tym grup, w których zazwyczaj uczestniczą władze/agencje duńskie
  • Opis AFIS (zbiór aplikacji ułatwiających wymianę informacji dotyczących zwalczania nadużyć finansowych między OLAF-em a właściwymi administracjami)
• Indywidualne plany działania uczestników sieci AFCOS
  • Opis poszczególnych planów działania w zakresie zwalczania nadużyć finansowych w odniesieniu do funduszy UE

Sieć została utworzona i jest utrzymywana z funduszy krajowych.

• Jeden punkt dostępu, tj. Ministerstwo Finansów, dla wniosków OLAF-u i wymiany z nim informacji (chociaż niektóre kontakty dotyczące konkretnych spraw i kontroli na miejscu odbywają się bezpośrednio między OLAF-em a duńskim Prokuratorem Generalnym ds. poważnej przestępczości gospodarczej i międzynarodowej)
• Komunikacja i współpraca między wszystkimi krajowymi instytucjami zarządzającymi w celu skuteczniejszego zwalczania nadużyć finansowych.

Sieć pomaga ograniczyć różne rodzaje ryzyka nadużyć finansowych, np. zmniejsza ryzyko podwójnego finansowania przez Duńską Agencję Rolną i Duński Urząd ds. Przedsiębiorczości.

Ułatwia również współpracę między organami w celu stworzenia wspólnych praktyk w zakresie wykrywania i ograniczania nadużyć finansowych.

Sieć AFCOS może również skutecznie reagować na wykryte nadużycia, w koordynacji z organami dochodzeniowymi i ścigania.

• Istniejąca współpraca między władzami, która została sformalizowana
• Jasne procedury pisemne, np. podręcznik.

Komunikacja i współpraca między różnymi organami, lub jej brak, stanowi wyzwanie w walce z nadużyciami finansowymi i korupcją. Zweryfikowana struktura organizacyjna umożliwia niezbędną wymianę informacji i pomysłów.

Jego realizacja została dobrze przyjęta przez różne władze.